مراحل کلی تعمیر یک تلویزیونرنگی
عیب یابی قسمت تغذیه
به ترتیب زیر عیب یابی را انجام می دهیم
از سیم برق شروع كرده و سپس كلید پاور و..... فیوز ورودی Ac را تست می كنیم .
حال در صورت قطع فیوز بهPtc و یكسوساز پل ( احتمال شورت و یا نشت هر كدام از دیودها ) و خازن صافی ( ازنظرشورت و نشتی ) بررسی شود خازن های نانویی موازی دیودهای پل را ( كه ضربه پیك را كمی كنند . ) فراموش نكنیم گاهی جرقه زده و شورت یا نشتی پیدا می كنند.
حال اگرهیچكدام از موارد فوق باعث پریدن فیوز نشده بودند باید به مدار سویچینگ بادقتبیشتری توجه كنیم كه Ic سویچ یا عنصر سویچ كننده پالس ( ترانزیستور ویا Str و ... ) خراب وبه هرحال سوخته باشد . ونیز چون بعضی از قطعات مانند مقاومت و دیود و یاخازنهای مدار در نوسانسازی و ایجاد پالس و اصلاح شكل موج موثرند را باید از نظر دور نداشت ممكن است موجب كشیدن بار اضافی از مدار باشند ( مثلاْ می توانند بجای ایجاد پالس لازم ولتاژ Dc ثابتی به ورودی سوچینگ اعمال كنند و در نتیجه جریان زیادی از مدار كشیده شده و فیوز را قطع كند .
گاهی ممكن است شورت در خروجی پاورسوپلای نیز موجب پریدن فیوز شود البته در مدارات پیشرفته به دلیل كنترلهای زیاد جریان ولتاژ احتمال این خرابی كمتر دیده شده است
پس هیچ وقت فوراْ و بدون اطمینان از مدار فیوز را عوض نكنید.
خازنهای الكترولیتی را حتماْ با خازن سنج تست نموده و توجه زیادی نیز به خازنهای پلی استر و غیره......... نموده كه گاهی پایه هایشان قطع وصل میشه و باید تعویض شوند.
مراحل عیب یابی تغذیه سویچ مد در صورت قطع فیوز به شرح زیر است .
در آغاز عیب یابی به سوختن فیوز توجه شود . آیا فیوز كاملاْ سیاه شده و یا فقط قطع شده است . چون شدت عبور جریان غیر مجاز از فیوز وضعیت خرابی مدار را بیان می كند .
1 - به شكل ظاهری PTC از نظر تغییرات احتمالی توجه نمائید كوچكترین نقطه سوختگی را نادیده نگیرید.
2 - خازن صافی رابا یك مقاومت 100 الی 500 اهمی وات بالا تخلیه نموده سپس اهم چك نمائید.
3 - اگر در تست خازن چیز غیر عادی مشاهده نشود .احتمال خراب بودن PTC و دیود پل و خازنهای ضربه گیر پیك زیاد است .
الف- PTC را از مدار خارج نموده آنرا دركنار گوشمان بشدت تكان می دهیم در صورتیكه صدای غیر عادی شنیده شد صد در صد PTC خراب است .
ب - ممكن است یكی از دیودهای پل شورت شده باشد .
ج- یكی از چهار خازن ضربه گیر پیك نشت و یا شورت شده باشد .
كه در این صورت خازن را به شرح زیر تست می كنیم .
ابتدا یك سر خازن را كاملاْ از مدار خارج نمائید .
تست خازن عدسی ویا پلاستیكی : مولتی متر آنالوگ را در روی رنج Rx10k قرارداده و ازنظر اهمی آنرا تست كنید اصلاْ به هیچ وجهی نباید نشتی داشته باشد . ( توجه كنید حداقل یك پایه خازن آزاد بوده و دست با دو ترمینال مولتی متر نباید تماس داشته باشد .
و اگر در تست خازن صافی شورت و یا نشتی مشاهده شود بشرح زیر عمل می كنیم .
1 - تست دیودهای پل یا پل دیود
2 - ترانزیستور و یا STR و یا ... در خروجی رگولاتور را تست نمائید.گاهی خرابی ترانزیستوردرایور نیز موجب افزایش بایاس پایه بیس خروجی شده و ضمن خراب كردن ترانزیستور خروجی باعث سوختن فیوز نیز می شود.
توجه : در صورت صدمه دیدن خروجی رگولاتور حتماْ مقاومتهای كنترل جریان ) پای امیتر ویا سورس ویا ... ) رابا اهم متر دیجیتالی ( یا اهم متر دقیق در رنج Rx1 ( تست كنید .
3 - خود خازن صافی شورت و نشت دارد .
4 - گاهی در ثانویه تغذیه نیز شورت دیود یكسو ساز ولتاژ اصلی) تغذیه كننده هریزنتال( و شورت خازن صافی آن موجب سوختن فیوز و خراب شدن ترانزیستور خروجی رگولاتور می شود.
می دانیم که رگولاتورهای سوئیچ مد از دو بخش اولیه كه شامل مدارات یكسوساز و راه انداز و نوسا نساز و نمونه بردارهای Ac وdc و بخش خروجی و اولیه ترانس چا پر می باشند و به مجموعه این طبقات بخش Hot یا گرم گویند كه به معنای قسمت غیر ایذوله ویا
بخشی كه خطر برق گرفتگی دارد می باشد . و بخاطرهمین بخش گویند در تعمیرات جهت جلوگیری از خطر برق گرفتگی بهتر است از ترانس ایذوله استفاده شود .
بخش ثانویه : باایجاد پالس در اولیه ترانس چاپر در ثانویه می توان ولتاژهای تغذ یه متعد د متناسب با دور وقطر سیم، ایجاد نمود .
این ولتاژها برای تغذیه نقاط مختلف كار برد دارد . مثلاً درتغذ یه تیونرif و Ic های پردازشگر تصویر ومیكروكنتولر و ورتیكال، هریزنتال ، صوت ، خروجی Rgb ولامپ تصویر از ولتاژ كار مناسب همان طبقه استفاده می شود .
می دانیم ولتاژ بایاس هركدام از این طبقات باهم اختلاف دارند . مثلاً خروجی هریزنتال در محدوده 100 الی 150 ولت و لامپ تصویر برای هركدام از پایه ها ولتاژ متناسب خود را می خواهد . در بخش تقویت كننده های آنالوگ در محدوده 8 الی 12 ولت و بخش دیجیتال در مدلهای قدیمی 5 ولت و در مدلهای جدید گاهی ازولتاژهای 7/2و یا 3/3 استفاده می شود .
مشخصاً قطع هر كدام ازاین ولتاژها باعث اشكال در طبقه ای كه تغذیه می كنند می شود . بنا براین بایستی به چگونگی عیب ایجاد شده
توجه نمود .
برای این منظور بعداز رفع اشكال در اولیه تغذیه، خروجی های نقاط مختلف ثانویه را چك می كنیم هركدام از این ولتاژ ها را مطابق نقشه ارائه شده كنترل می نمائیم .
گاهی مشاهده می شود برای تثبیت بیشتر ولتاژ از رگولاتورهای معمولی ( خطی ) نیز استفاده شده است به زنرهای تثبیت كننده توجه نموده ، می دانیم در رگولاتورها از بایاس معكوس زنرها استفاده می شود بنابر این به ولتاژ نامی این گونه زنرها توجه بیشتری مبذول شود اتفاقاً ولتاژ نامی زنر هارا روی آن می نویسند بنابراین دوسر این زنرها را ولتاژگیری می كنیم بایستی به اندازه ولتاژ نامی شان افت ولتاژ داشته باشیم .
وگاهی از انواع Ic های رگولاتور استفاده می شود مثلاً Ican7805 كه خروجی آن 5 ولت و Ic An7808 كه خروجی آن برابر 8 ولت مباشد . می توان در این گونه موارد هم خروجی وهم ورودی این Ic هارا ولتاژ گیری نمود . كه خود در عیب یابی تغذیه به ما كمك می كند . لابد نیاز به توضیح ندارد كه ورودی اینگونه Ic ها بایستی چند ین ولت از خروجی شان بیشتر باشد تا بتوانند ولتاژ تثبیت شده نامی خودشان در خروجی داشته باشند .
در ثانویه بعضی از مدارات تغذ یه از رگولاتورهای Ic Lm317 استفاده می شود اینic ها پایه زمین ندارند وبوسیله یك مقاومت از خروجی به ورودی می توان آنها را فعال نمود روی این مقاومت معمولا25/1 افت ولتاژ داریم یعنی همواره خروجی 25/1 ولتاز ورودی بیشتر است .
در مدارات از این رگولاتورها بیشتر به منظور فرمان روشن ویا خاموش نمودن دستگاه ویا به عنوان یك رگولاتورهای قابل تنظیم ازآن ها استفاده می شود .
از عنصر دیگری بنام فتو كوپلر(اپتو كپلر) نیز به منظوركنترل جریان و یا فرمان استند بای ویا روشن نمودن دستگاه استفاده می -شود . كه معمولاً ساختمان داخلی ساده ای مركب از یك گیرنده وفرستنده نوری و عایق از هم دارند .
به مدار فرمان استند بای و یا فرمان روشن نیز توجه نموده نقشه را بررسی كنیم وتا معلوم شود كه این فرامین از كدام پایه Ic میكرو صادر می شود . به خازنهای صافی توجه شود از نظر ظاهری باد كرده ویا نتركیده باشند و الزاماً گاهی مجبور به خارج نمودن خازن از مدار میشویم تا آنرا از نظر میزان ظرفیت كنترل نمائیم . می دانیم الكترولیت داخلی اینگونه خازنها به مرور زمان خشك شده و تغیر ظر فیت می دهند پس در تلویزیونهای قدیمی كنترل ظرفیت آنها لازم است ویا در مواقعی كه ازاین خازنها به عنوان كوپلاژ استفاده می شود و داغ شده زوتر خراب می شوند در این گونه موارد بهتر است به درجه كار خازن نیز توجه شود و از خازنهای مناسب مدار استفاده شود .
نكته مهمتر در مورد خازن های الكترولیتی ( شیمیایی ) این است كه گاهی می تركند والكترولیت داخلشان كه مایع و هادی می باشد روی شاسی را می پوشانند و بایستی شاسی را خوب با مواد پاك كننده وحلال ( مثلا ً تینر خشك ) شسته و پاك نمود در این موارد لازم به ذكر است تا كاملا ًشاسی را تمیز نكرده ایم تلویزیون را روشن نكنیم .
نكته بعدی این است كه درتغذ یه های سوئیچ مد از دیودهای فركانسی استفاده می شود كه از نظر تست همانند دیودهای معمولی تست می شوند ولی برای یكسوسازی فركانس بالا كاربرد دارند در صورتیكه از دیودهای معمولی استفاده شود بعلت ظرفیت خازنی زیاد مابین نیمه هادیها زود داغ می شوند و سریعاً می سوزند